بمناسبت سالگرد درگذشت دکتر علی شریعتی

نام: علی

نام خانوادگی: شریعتی مزینانی

شغل: استاد دانشگاه ونویسنده

محل مرگ: ساوت همتون انگلستان 26 خرداد1356

محل دفن: زینبیه دمشق و درنزدیکی قبر حضرت زینب(س)

شریعتی کیست؟

پرسشی که نه ناظر به اطلاعات شناسنامه ای وبه منظور برنامه های مبتذل رسانه ای وژور نالیستی مطرح می شود بلکه متوجه این مساله است که دکتر شریعتی را

به عنوان یک پدیده اجتماعی وآثار وعواقب وی وافکارش در سطح جامعه را مورد بررسی و لو به صورت اندک قرار دهیم. علی شریعتی نویسنده واستاد دانشگاه

وایدئولوگ ویکی از بزرگترین روشنفکران تاثیر گذار 60 ساله اخیر ایران است. این تاثیر گذاری تا به حدی است که تعدادی از پژوهشگرانی که در مورد جنبش مردم

ایران که منجر به انقلاب 57 شد را متاثر از اندیشه های علی شریعتی می دانند وحتی سخن وسوگیری رهبران بعدی نظام سیاسی برآمده از انقلاب بهمن 57 را ملهم

از ادبیاتی می دانند که علی شریعتی آن را پایه گذاری کرده بود.(پروانه آبراهیمان، ایران در میانه دو انقلاب)


-در زمانه ای که سخن از شریعتی می گوییم که فاصله ی ما با وی چیزی حدود 40 سال است این عدد مهم نیست بلکه رویدادهایی وجریاناتی در این سرزمین نشو

ونما ویا منهدم شده اند بلکه، آنگونه که تحولات اجتماعی با تغییرات اجتماعی بسیار پر شتاب نشان می دهد زمانه ما سخت با زمانه شریعتی متفاوت است وبه حکم

جبر محیطی وتاریخی توان ارائه یک تحلیل نسبتا جامع وشناسنده شریعتی وافکارش خیلی آسان به نظر نمی رسد


- به قولی شریعتی را در امتداد سید جمال الدین، بازرگان، طالقانی و.... وبه منظور شناسایی جریانی دینی – فکری ویا حتی سیاسی می دانند که معتقد بودند که دین

اسلام ومکتب تشیع باید از زنگار خرافه های که در طول زمان گرفته پیراسته شود آن گاه این دین خواستنی تر می شود. پرسش جدی از تناسب دین وعلم در دنیا

وروزگار ما؟ ایا دین به درد دنیای امروز ما می خورد؟ نوشته ها وتحقیقات ومقالات 15 ساله شریعتی پاسخی است به این مدعا. دکتر شریعتی معنقد است که دین

اسلام نه به عنوان یک مجموعه مناسک وشعائر که به درد روزها وساعات خاصی بخورد بلکه به عنوان یک منبع تغذیه ونیروی جهت دهنده زندگی روز مره باید

بکار آید. قران نه فقط جهت شفای عاجل ونذر ونیاز وتوبه وانابه بلکه به مثابه یک کتاب خواندنی وفهمیدنی باید از گورستانها وطاقچه خانه ها به داخل ومتن زندگی

مردم آورده شود. او معتقد بود دین ومذهب متاسفانه آنطوریکه باید به مردم فهمانده نشده است. به باور شریعتی باید در امر تعلیمات دینی مردم زمان خود یک خانه

تکانی جدی وعمده داده شود او پروژه خویش را مطرح کرد پروتستانیزم اسلامی یا نهضت پیرایشگری مذهبی که این تفکر در اروپا با افرادی همچون مارتین لوتر

وکالون آغاز وبه سرانجام رسیده بود.


اما پس از شریعتی

شریعتی خودش را هیچگاه مبرا از نقص ها وعیب نمی دانست او حتی این شجاعت را داشت که طی وصیتی به محمد رضا حکیمی از وی خواسته بود که آثارش را

مورد بازبینی مجدد قرار دهد. و هنگامیکه به وی می گفتند تو چرا اینقدر که با نهاد روحانیت پرداخته ای به دیگر قشرهای اجتماعی توجه داری؟ در جواب می گوید که

توقع وانتظار مردم از روحانیت به عنوان مجموعه ای که هزار سال از عمر ان می گذرد بالاست واین عمل خود را انتقادی در جهت بهتر شدن امور می دانست. از

جمله پیامدهای منفی که متاسفانه افکار دکترشریعتی پس از انقلاب به آن بوجود آمد تفکر التقاطی گروهی به نام فرقان بود گروهی که مسئوولیت ترور مرحوم

مطهری را بر عهده گرفت . البته این ماجرا وکش وقوسهای بعد از آن را می توان به شناختن ما از جریان شکل گیری یک اندیشه به ثمر نشستن وعواقب احتمالی آن

فکر ومرام بیشتر سازد. به هر حال دکتر علی شریعتی همانگونه که خود بارها گفته بود جمع بین تضاد هاست زندگی پس از مرگ او خود نیز به همین شیوه است.